โดย อ. วิมลมาลย์และเกศินี วัฒนสมบัติ
กิจกรรม แสงและเงา
เนื้อหา
แสง ทำให้เกิดความสว่าง และเมื่อมีวัสดุทึบแสงใดๆ มาอยู่ระหว่างต้นกำเนิดแสง กับพื้นผิวที่แสงตกกระทบ จะทำใเห้เกิดเงาตามรูปร่างของวัสดุนั้นๆ ขึ้น และวัสดุก็สามารถแบ่งเป็นประเภท ทึบแสง โปร่งแสง และโปร่งใสได้ ขึ้นอยู่กับว่าวัตถุนั้นๆ สามารถให้แสงทะลุผ่านได้มากน้อยแค่ไหน ขนาดของเงาที่เกิดขึ้น ขึ้นอยู่กับตำแหน่งของต้นกำเนิดแสง วัสดุที่บังแสง และพื้นผิวที่แสงตกกระทบว่า แต่ละอย่างอยู่ใกล้-ไกล กันมากน้อยแค่ไหน รวมถึงอยู่ในมุมไหนอีกด้วย
จุดมุ่งหมาย | ทักษะที่ใช้ | สื่อ อุปกรณ์ |
---|---|---|
|
|
|
เนื้อหา
แสงธรรมดาที่มองเห็นทั่วไปนั้น จะไม่มีสี แต่จริงๆ แล้วแสงสีขาวนั้นประกอบไปด้วยสีต่างๆ คือ ม่วง-คราม-น้ำเงิน-เขียว-เหลือง-แสด-แดง แต่แสงสีแต่ละสีนั้น หักเหได้ไม่เท่ากัน ผลก็คือ แสงสีขาวแตกกระจายเป็นแสงสีต่างๆ ในเม็ดน้ำ เมื่อแสงสีต่างๆ ตกกระทบผิวด้านในของเม็ดน้ำก็จะสะท้อน 1 ครั้ง จากนั้นก็จะสะท้อนหักเหออกมาจากเม็ดน้ำสู่ภายนอก มาเข้าตาเรา แสงสีแดงเข้าสู่ตาเราด้วยมุมเงยที่สูงกว่า จึงปรากฏอยู่ด้านบนของสายรุ้งตัวแรกนี้ แสงสีม่วงนั้นมีมุมเงยต่ำกว่า จึงอยู่ด้านล่าง และในทางกลับกัน แสงสีหลายๆ สี เมื่อมาผสมกัน ก็ทำให้รวมเป็นแสงสีขาวอีกด้วย
จุดมุ่งหมาย | ทักษะที่ใช้ | สื่อ อุปกรณ์ |
---|---|---|
|
|
|
ขั้นตอนการทำกิจกรรม
เนื้อหา
แสงอาทิตย์มีประโยชน์มากมาย ทั้งในแง่ของการให้ความร้อน และการให้ความสว่าง เราได้รับประโยชน์จากความร้อน และแสงสว่างของดวงอาทิตย์ตลอดเวลา แสงอาทิตย์ทำให้โลกสว่าง เราสามารถทำกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างสะดวก และยังให้ความอบอุ่นกับสิ่งมีชีวิตที่อยู่บนโลก แม้ตอนที่ดวงอาทิตย์ตกดิน เราก็ยังได้รับความอบอุ่นจากแสงอาทิตย์ที่พื้นโลกดูดซับไว้ ทำให้เราไม่หนาวตาย
พลังงานจากดวงอาทิตย์เป็นพลังงานที่สะอาด ไม่มีมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม และมีจำนวนมหาศาล นอกจากที่แสงอาทิตย์ให้ความร้อนและแสงสว่างแล้ว แสงอาทิตย์ยังสามารถเปลี่ยนเป็นพลังงาน ที่สามารถนำมาทดแทนพลังงานน้ำมัน หรือถ่านหินที่จะหมดไปได้อีกด้วย การทดลอง กังหันแสงนั้น จะแสดงให้เห็นว่า กังหันด้านที่รมควันจะได้รับความร้อนจากแสงแดดมากว่าด้านที่ไม่ได้รมควันถึง 10 เท่า ซึ่งความร้อนนี้จะแผ่กระจ่ายออกมาตามด้านข้าง ทำให้เกิดพลังงานผลักให้ใบพัดหมุนไปเรื่อย ๆ
จุดมุ่งหมาย | ทักษะที่ใช้ | สื่อ อุปกรณ์ |
---|---|---|
|
|
|
ขั้นตอนการทำกิจกรรม
เนื้อหา
แสงเดินทางเป็นเส้นตรงในภาวะปกติ และมีการหักเห เมื่อความหนาแน่นของตัวกลางเปลี่ยนไป แสงเมื่อเดินทางไปกระทบกับวัสดุต่างๆ จะมีการสะท้อนกลับทำให้ให้เกิดเราสามารถมองเห็นสิ่งต่างๆ ดวงจันทร์ และดาวบนท้องฟ้าก็เช่นกัน ดาวส่วนใหญ่ไม่ได้มีแสงในตัวเอง แต่เพราะดาวต่างๆ สะท้อนแสงของดวงอาทิตย์กลับมายังโลก ทำให้เรามองเห็นดาวสว่างในตอนกลางคืน
เราได้ใช้ประโยชน์ของการสะท้อนแสงในการส่งสัญญาณดาวเทียม ผิวราบของดาวเทียมสะท้อนแสงได้ คลื่นวิทยุคล้ายคลื่นแสงคือสะท้อนจากผิวราบเรียบไปยังสถานีรับ ณ ที่ต่าง ๆ ทั่วโลก สัญญาณจะถูกส่งจากสถานีขึ้นไปยังดาวเทียม และสะท้อนกลับมายังผู้รับที่อยู่ไกลออกไป หลายพันกิโลเมตร
จุดมุ่งหมาย | ทักษะที่ใช้ | สื่อ อุปกรณ์ |
---|---|---|
|
|
|
ขั้นตอนการทำกิจกรรม
เนื้อหา
แสงอาทิตย์นอกจากมีประโยชน์แล้ว ยังมีโทษอีกด้วย โทษของแสงนั้นมาได้จากทั้งความร้อน และความสว่าง แสงแดดนั้นมีอันตรายต่อผิวหนัง ซึ่งถ้าคนเราตากแดดเป็นเวลานาน ก็อาจทำให้เป็นมะเร็งได้ หรือถ้าคนเราจ้องดวงอาทิตย์เป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดโรคทางตา และตาบอดได้
ความร้อนจากแสงก็เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตเพราะหากร้อนมากเกิน สิ่งมีชีวิตต่างๆ ก็ไม่สามารถทนได้ และที่สำคัญ ความร้อนทำให้น้ำแข็งที่อยู่ในท้องทะเลละลาย และเกิดน้ำท่วมโลกได้
จุดมุ่งหมาย | ทักษะที่ใช้ | สื่อ อุปกรณ์ |
---|---|---|
|
|
|
ขั้นตอนการทำกิจกรรม
เนื้อหา
ผิวราบของกระจกสะท้อนแสงได้ คลื่นวิทยุคล้ายคลื่นแสงคือสะท้อนจากผิวราบเรียบไปยังสถานีรับ ณ ที่ต่าง ๆ ทั่วโลก สัญญาณจะถูกส่งจากสถานีขึ้นไปยังดาวเทียม และสะท้อนกลับมายังผู้รับที่อยู่ไกลออกไป หลายพันกิโลเมตร
จุดมุ่งหมาย | ทักษะที่ใช้ |
---|---|
|
|
ขั้นตอนการทำกิจกรรม